Przyjemny chłód w domu dzięki prawidłowej izolacji

Jeszcze do niedawna ekstremalnie wysokie temperatury kojarzone były z takimi egzotycznymi krajami jak Indie i kraje afrykańskie. Niestety, w związku z ciągle postępującymi zmianami klimatycznymi fale upałów stają się również polską codziennością. W lecie, kiedy temperatury znacząco przekraczają 30°C, konieczne jest zachowanie odpowiednich warunków w domach i mieszkaniach. O ochronę przed upałem można zadbać już na etapie budowania lub wykańczania domu, poddając go właściwej termoizolacji.

Globalny wzrost temperatury – dane oraz zagrożenia

Według szóstego raportu Międzyrządowego Zespołu ds. Klimatu (Intergovernmental Panel on Climate Change, IPCC) działającego przy ONZ stoimy w obliczu drastycznego wzrostu globalnej temperatury. Autorzy sprawozdania ostrzegają, że może ona wzrosnąć nawet od 2,8 do 3,2°C w ciągu kolejnych 80 lat. Już na przestrzeni lat 2011-2020 odnotowano podwyższenie średniej temperatury na Ziemi o 1,09°C w porównaniu do lat 1850-1900. Klimat zmienia się na naszych oczach, a każde kolejne lato przynosi nowe rekordy temperatur. Zgodnie z badaniami naukowców Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w związku z coraz silniejszymi i dłuższymi falami upałów można zaobserwować wzrost śmiertelności wśród osób w wieku przekraczającym 65 lat oraz ludzi cierpiących na problemy krążeniowe.

Ekstremalne temperatury to nie tylko zagrożenie dla zdrowia i życia. To również rosnące zapotrzebowanie na energię chłodniczą. W związku z coraz częstszym występowaniem fali upałów można zaobserwować wzrost liczby tzw. stopniodni chłodzenia. Jest to wartość określająca liczbę dni z temperaturą otoczenia powyżej określonego poziomu, podczas których konieczne jest chłodzenie budynków w celu utrzymania w nich komfortu termicznego. W badaniu przeprowadzonym przez agencję Eurostat w 27 krajach UE wykazano, że w 2020 r. liczba stopniodni chłodzenia była ponad dwukrotnie wyższa niż w roku 1979 r. (99 stopniodni w porównaniu do 37 stopniodni). W tym samym badaniu pokazano też, że równocześnie ze wzrostem zapotrzebowania na chłodzenie spadło średnie roczne zapotrzebowanie na ogrzewanie. Jest to bezpośrednio związane z globalnym wzrostem średnich rocznych i miesięcznych temperatur.

Jak utrzymać komfort cieplny w domu?

Komfort cieplny (termiczny) to stan zrównoważonego bilansu cieplnego. Oznacza to, że przebywając w pomieszczeniu o optymalnych warunkach, nie odczuwamy ani uczucia ciepła, ani zimna. Poczucie komfortu cieplnego uzależnione jest nie tylko od temperatury otoczenia, ale również od prędkości i kierunku ruchu powietrza oraz jego wilgotności. Na poziom komfortu ma również wpływ metabolizm, kondycja fizyczna, wiek, a nawet odzież, w jakiej przebywamy w pomieszczeniu. Zakłada się, że optymalną temperaturą otoczenia w miesiącach zimowych jest 20 do 21°C, natomiast latem powinna się ona utrzymywać w granicach 23-25°C. Jak chronić siebie i swoich najbliższych przed zbyt wysoką temperaturą?

Powszechnie stosowanym rozwiązaniem jest montaż klimatyzacji. Obniżanie temperatury pomieszczeń w ten sposób jest możliwe, bywa jednak kosztowne i nieskuteczne. Bez właściwej warstwy izolacyjnej dochodzi bowiem do utraty temperatury oraz nagrzewania budynku. Aby w odpowiedni sposób zabezpieczyć się przed upałami warto rozważyć możliwość przeprowadzenia termomodernizacji. Ocieplenie budynku wpłynie nie tylko na obniżenie rachunków za ogrzewanie, pomoże również utrzymać w nim komfortowe warunki nawet podczas upałów.

Jak właściwie zabezpieczyć budynek termicznie?

Szczegółowe informacje dotyczące kryteriów, jakie mają spełniać budynki, zawarte są w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury, zwanym w skrócie Warunkami Technicznymi. Jest to źródło takich danych, jak m.in. wytyczne dotyczące zagospodarowania działki, wyposażenia technicznego budynku (kanalizacji, instalacji wodnych, grzewczych itp.) czy też bezpieczeństwa pożarowego. Znajduje się tam również pełny opis wymagań dotyczących izolacyjności cieplnej oraz innych związanych z oszczędnością energii. Przepisy jasno określają, jakie warunki termoizolacyjne muszą spełniać nowopowstające budynki. Głównym kryterium, jakim mają obowiązek kierować się architekci oraz deweloperzy, jest współczynnik przenikania ciepła (U). Dla przykładu, wartość U wg aktualnie obowiązujących norm (od 31.12.2020 r.) nie może przekraczać 0,20 dla zewnętrznych ścian budynku oraz 0,15 dla dachu.

Termoizolacja wełną mineralną

Wybierając materiał izolacyjny dla domu, warto jest kierować się współczynnikiem przewodzenia ciepła (lambda). Zgodnie z zasadami fizyki ciepło płynie zawsze w kierunku obszaru o niższej temperaturze. W zimie powoduje to jego ucieczkę na zewnątrz, latem z kolei jego przepływ skierowany jest do wewnątrz budynku. W związku z tym, im niższa wartość lambda, tym większe właściwości termoizolacyjne. Jednym z lepszych materiałów izolacyjnych jest szklana wełna mineralna, której lambda kształtuje się na poziomie 0,031-0,045 W/mK. Dla porównania współczynnik przewodzenia ciepła powietrza wynosi 0,025 W/mK, a betonu komórkowego 0,095-0,18 W/mK. Szklana wełna mineralna bardzo dobrze sprawdza się jako izolacja termiczna dachu oraz ścian. Materiał ten występuje zarówno w rolkach, jak i w formie płyt izolacyjnych czy innowacyjnego granulatu do wdmuchiwania. Wełna szklana URSA może być używana zarówno do elewacji, jak również izolacji poddasza. Dzięki wysokiej sprężystości wełna skutecznie zabezpiecza nawet trudniej dostępne obszary, jak np. skosy dachu. Występuje w wielu grubościach pozwalających na dobranie produktu spełniającego wszystkie oczekiwania. Oprócz właściwości termoizolacyjnych zabezpiecza również przed hałasem. Wyroby ze szklanej wełny mineralnej objęte są Deklaracją Środowiskową typu III zgodną z PN-EN 15804+A1:2014-04. Charakteryzują się również najwyższą klasą reakcji na ogień (A1 wg PN-EN 13501-1 - wyrób niepalny). Budynki, w których zastosowano izolację tego producenta, doskonale wpisują się w certyfikację budynków w systemach BREEAM i LEED.

Podsumowanie

Skuteczna ochrona przed nagrzewaniem budynków wydaje się być coraz istotniejsza w obliczu zmian klimatycznych, jakie czekają nas w nadchodzących latach. Zapewnienie komfortu termicznego powinno być zatem jednym z podstawowych kryteriów podczas projektowania domu. Odpowiednia izolacja pozwoli uniknąć przyszłych wydatków zarówno na ogrzewanie, jak i chłodzenie. Szklana wełna mineralna jest jednym z wydajniejszych i łatwiejszych w montażu materiałów pozwalających na osiągnięcie wysokiego stopnia termoizolacyjności.